Грек мифологиясе буенча, Афина алиһәсе Грециягә Зәйтүн агачы бүләк иткән, греклар Посейдон корбанына караганда өстенрәк булган, бу кыядан агып чыккан тозлы чишмә. Зәйтүн мае кирәклегенә ышанып, алар аны дини йолаларында, кулинария, косметик, фармацевтика һәм яктырту максатларында куллана башладылар. Зәйтүн мае һәм Зәйтүн агачы дини шигырьләрдә киң таралган һәм еш кына Алла фатихаларын, тынычлыкны символлаштыра һәм гафу үтенә, шуңа күрә "зәйтүн ботакларын киңәйтү" сүзләре тынычлык теләген белдерү ысулы буларак. Мәдәниятара символ шулай ук матурлыкны, көчне, чәчәк атуны күрсәтә.
400 елга кадәр гомер озынлыгы белән мактанган Зәйтүн агачы гасырлар дәвамында Урта диңгез төбәгендә хөрмәт ителә. Аның кайдан барлыкка килгәне билгесез булса да, аны эшкәртү Критта һәм башка Грек утрауларында б. Э. К. шулай да, гомуми консенсус - ул Якын Көнчыгышта барлыкка килгән һәм Мисыр, Финикия, Грек һәм Рим цивилизацияләре ярдәмендә аның үсеше көнбатышка Урта диңгезгә таралган.
XV-XVI гасырларда Зәйтүн агачы Көнбатышка Испания һәм Португалия тикшерүчеләре белән таныштырылды. XVIII гасыр ахырында Калифорниядә Франциск миссионерлары тарафыннан Зәйтүн агачы оешкан; шулай да, Урта диңгезне әйләндереп алган илләр, йомшак климатлары һәм идеаль туфраклары белән, Зәйтүн агачларын үстерү өчен иң яхшы өлкә булып калалар. Зәйтүн ташучы майның төп җитештерүчеләре булган Урта диңгез читендәге илләр арасында Аргентина, Чили, Көньяк-Көнбатыш АКШ, Көньяк Африка, Австралия һәм Яңа Зеландия бар.
Грек шагыйре Гомер тарафыннан "сыек алтын" дип аталган Зәйтүн мае шулкадәр хөрмәт ителде ки, Зәйтүн агачларын кисү үлем җәзасына тартыла, б. Э. К. VI һәм VII гасыр Грек Солон Законнары буенча. Бик кадерле булганга, Давыт патшаның Зәйтүн агачы һәм аның Зәйтүн мае складлары тәүлегенә 24 сәгать сакланган. Рим империясе Урта диңгез төбәгендә киңәю белән, Зәйтүн мае сәүдәнең төп мәкаләсенә әверелде, борыңгы дөньяны сәүдәдә күрелмәгән алгарыш кичерде. Плини Өлкәннең тарихи хикәяләре буенча, I гасырга кадәр Италиядә "акыллы зәйтүн мае - Урта диңгездә иң яхшысы" булган.
Римлылар зәйтүн маен коенганнан соң тәнне дымлаучы итеп кулланганнар һәм бәйрәмнәргә Зәйтүн мае бүләкләрен бирерләр. Алар Зәйтүн мае өчен винт-пресс ысулын эшләделәр, ул дөньяның кайбер почмакларында кулланыла. Спартаннар һәм башка греклар кебек, тәннәренең мускул формаларын ассызыклау өчен, гимназиядә Зәйтүн мае белән дымланганнар. Грек спортчылары шулай ук Зәйтүн ташучы майны кулланган массажлар алдылар, чөнки ул спорт җәрәхәтләрен булдырмас, мускулларның киеренкелеген азат итәр, һәм сөт кислотасы төзелешен киметер. Мисырлылар аны антибактериаль агент, чистарткыч һәм тире өчен дымлаучы итеп кулландылар.
Зәйтүн агачының мөһим өлеше аның грек исемендә ачык күренә, ул "өстен" мәгънәсен белдергән семит-финик сүзеннән алынган "el'yon" сүзеннән алынган дип уйланыла. Бу термин сәүдә челтәрендә кулланылган, мөгаен, Зәйтүн маен ул вакытта булган башка яшелчә яки хайван майлары белән чагыштырганда.
Венди
Телефон: +8618779684759
Email:zx-wendy@jxzxbt.com
Ватсап: +8618779684759
QQ: 3428654534
Скайп: +8618779684759
Пост вакыты: 19-2024 апрель